بیمه فضای سایبری
پدیده ای نو در اقتصاد دیجیتال
بهره برداری از فناوری اطلاعات، به عنوان مرحله ای فراگیر در سراسر جهان شناخته می شود که صنایع مختلف را با انواع چالشها و فرصتهای اساسی مواجه نموده است. در این راستا، سیستم های اطلاعاتی به عنوان مجموعه ای از اجزای جمع آوری، ذخیره و پردازش داده ها و ارائه اطلاعات، دانش و محصولات دیجیتالی اهمیت ویژه پیدا نموده است.
این سیستم ها، شامل اجزای مختلف اعم از سخت افزاری، نرم افزاری، ارتباطات از راه دور و … هستند که زیرساخت های حیاتی به منظور تعاملات بازیگران مختلف را در انواع صنایع از قبیل، تولیدی، نفت، گاز و پتروشیمی، پزشکی وآزمایشگاهی، داروئی و بهداشتی، کشتیرانی و هوایی، شرکتهای تجاری و بازرگانی، نیروگاه ها، مخابرات و صنعت مالی (بانکداری الکترونیکی و نظام پرداخت) میزبانی نموده است.
تعریف جامعی از ریسک فناوری اطلاعات (فضای سایبری) عبارت است از خطرات ناشی از استفاده از فناوری های اطلاعات و ارتباطات اعم از خطاهای انسانی یا حملات عمدی یا سهوی (چه از طرف عوامل درونِ سازمان چه از طرف عوامل خارج از سازمان) و پیامدهای بالقوه ی ناشی از آن که محرمانگی، در دسترس بودن یا یکپارچگی داده ها را به خطر می اندازد.
در راستای کاهش خسارات ناشی از ریسک فنآوری اطلاعات در سطح دنیا، شرکتهای بیمه، خدمتی را با عنوان بیمه سایبری ارائه می نمایند، باتوجه به بررسی های تیم کارشناسان” اندیشکده ریسک و بیمه” پوشش ریسک های نوظهور در فضای سایبری در کشورهای مختلف دنیا در دو فرمت بیمهنامه های اموال و مسئولیت به صورت بیمهنامه مستقل و یا بعضاً به صورت الحاقی به بیمهنامه های رایج در بازارهای صنعت بیمه ارایه میگردد:
تیم کارشناسان “اندیشکده ریسک و بیمه”، در راستای طراحی و تدوین بیمه نامه فضای سایبری قابل عرضه در صنعت بیمه کشور نسبت به بررسی بیمه نامه صادره در کشورهای مختلف بشرح ذیل اقدام نموده است:
- بیمهنامه امنیت شبکه – توسط شرکت مارش و اتحادیهای از بیمهگران.
- بیمهنامه مخاطرات الکترونیکی – توسط یکی از شرکتهای بیمه سوئیسی.
- بیمهنامه سامانه امن- توسط شرکت (ACE) آمریکایی.
- بیمهنامه فعالان شبکه – توسط شرکت سنت پاول.
- بیمهنامه فضای مجازی با پوشش اضافی مسئولیت در قبال اشخاص ثالث – توسط شرکتهای بیمه گروه بین المللی آمریکایی (AIG) و جاب.
- بیش از 100 نوع بیمهنامه ریسک های سایبری صادره در حدفاصل سال های 2009 الی 2016 در ایالتهای پنسیلوانیا، نیویورک و کالیفرنیا توسط شرکت های بیمه بشرح ذیل :
AIG, AXIS, Berkshire Hathaway, CUMIS, Chubb, Everest, Famers, Federal Insurance Company, Great American, The Hartford Steam Boiler Inspection and Insurance Company, Philadelphia, QBE, Travelers, XL, Zurich, etc.
اقدام نموده و نهایتاً دو بیمه نامه مستقل، بیمه نامه پاوان و بیمه نامه پاوان+ را در صنعت مالی کشور طراحی و عرضه نموده است.
تیم کارشناسان “اندیشکده ریسک و بیمه” باتوجه به تجربیات به دست آمده از سال ها پژوهش و تحقیق در عرصه بیمه فضای سایبری و همچنین باستناد طرح پژوهشی” مطالعه و بررسی مقدماتی تجربیات سایر کشورها در حوزه ریسکها و بیمه های سایبری” انجام شده توسط گروه پژوهشی فناوریهای نوین بیمه ای پژوهشکده بیمه درآذرماه 1403 که بیمه نامه های سایبری صادر شده در کشورهای امریکا، انگستان، آلمان، سنگاپور، هند و استرالیا را مورد بررسی قرار داده است، در نهایت به این نتیجه گیری می رسد که 24 پوشش ریسک سایبری قابل ارائه در بیمه نامه فضای سایبری درصنایع مختلف درکشور ایران قابل عرضه می باشد و در گام نخست 6 پوشش بیمه ای را صنعت مالی(بانکداری الکترونیکی و نظام پرداخت) طراحی و تدوین نموده و در حال ایجاد پوشش بیمه ای برای سایر پوشش ها از قبیل: وقفه در کسب وکار، اخاذی سایبری،بازیابی اطلاعات و داده های الکترونیکی،مسئولیت امنیت و حریم خصوصی، هزینه های حقوقی، مسئولیت نقض مقررات و رویه های نظارتی قانون گذار، مسئولیت رسانه های الکترونیکی، هزینه های مدیریت بحران و هزینه های اطلاع رسانی و نظارت در صنعت مالی و سایر صنایع از قبیل بورس، مخابرات و ارتباطات، نفت، گاز و پتروشیمی، پزشکی وآزمایشگاهی، داروئی و بهداشتی، کشتیرانی و هوایی، شرکتهای تجاری و بازرگانی، نیروگاه ها می باشد.